Basketbol

Sayılarla Fenerbahçe-Galatasaray Rekabeti

Pazar günkü büyük buluşma öncesinde derbinin basketbol sahalarındaki tarihinde bir gezintiye çıktık.
Yazar: Red Bull
6 dakikalık okuma itibarıyla yayında
İki ezeli rakip 234. kez karşı karşıya gelecek

İki ezeli rakip 234. kez karşı karşıya gelecek

© Anadolu Ajansı

Spor Toto Basketbol Süper Ligi’nde basketbolseverleri bu hafta bekleyen üç “derbi” var. 12 Kasım Cumartesi akşamı Beşiktaş Sompo Japan, Akatlar’da Darüşşafaka Doğuş’u ağırlayacak. Ertesi gün şehrin basketbol rekabetine yeni katılan Demir İnşaat Büyükçekmece, Anadolu Efes’e konuk olacak. Ana yemek ise 13 Kasım Pazar akşamı, saat 19:00’da Ülker Sports Arena’da servis edilecek. Türk basketbolunun en büyük rekabetinin tarafları Fenerbahçe ve Galatasaray Odeabank, tarihlerinde 234. kez parke üzerinde karşı karşıya gelecekler.
Parkelerde 61 yılı deviren ezelî rekabetin tarihini bir de rakamlarla anlatmaya çalışacağız.

1945

Basketbol topu Türkiye sınırlarına Robert Kolej avlusundan giriş yapmış olmasına rağmen, “kitabına uygun” ilk basketbol müsabakası 1911 yılında Galatasaray Lisesi beden eğitimi öğretmenlerinden Ahmet Robenson tarafından tertip edilmişti. Galatasaray, kulüp olarak da basketbola adım atmakta ezelî rakibinden çabuk davrandı ve 1920’li yılların başında ilk basketbol takımını kurdu. Fenerbahçe ise savaş yıllarında ve gitgide küçülen ülke ekonomisinde yatırım yapamadığı basketbol sporunda, 1944’ün Kasım ayında oluşturduğu takımla kalıcı olarak var olmaya başladı.
İlk Galatasaray-Fenerbahçe derbisi ise ertesi yılın Ocak ayında Eminönü Halkevi’nde oynandı. Sezon başında, İstanbul Ligi maçları başlamadan önce yapılan Teşvik Turnuvası dahilinde karşılaşan iki devin ilk maçında sahadan 48-15’lik skorla galip ayrılan taraf Galatasaray oldu.

13-0

Derbinin potalardaki tarihinin girizgâhında tek taraflı skorlar dikkat çekiyordu. İlk maçın skorunun da ipuçlarını vereceği üzere, ezelî rekabetin ilk yıllarında Galatasaray’ın büyük bir üstünlüğü vardı. Bu dönemde Fenerbahçe, Galatasaray’a karşı sahaya çıktığı ilk 13 maçta da sahadan mağlup ayrıldı. Bu mağlubiyetler arasında, 15 Ocak 1950 tarihinde İTÜ Salonu’nda oynanan ve hâlen Fenerbahçe-Galatasaray maçları için bir rekor olan 105-39’luk skor da vardı. Fenerbahçe’nin rakibine ilk kez gerçek anlamda meydan okumasını sağlayan gelişmelerse, 1953’ün Temmuz ayında başlayacaktı.
1953'e kadar derbileri Galatasaray domine etmişti

1953'e kadar derbileri Galatasaray domine etmişti

© [unknown]

71-61

9 Temmuz 1953’te Galatasaray basketbol takımı, o yıllarda çok sık rastlanmayan bir Avrupa seferine çıkıyor; Belgrad ve Viyana’da Partizan, Kızılyıldız ve Panellinios gibi önemli takımlara karşı sınav veriyordu. Bu “yaz turnesi” öncesinde Avrupalı rakiplere gözdağı vermek adına kadroya takviye kuvvetler de eklenmişti: Bunlardan biri de Vefa forması giyen, milli takımın pivotu Altan Dinçer’di.
Ancak Türkiye’ye geri dönüldüğünde, ülke basketbolun bir numaralı karar verici Turgut Atakol’a da danışan Dinçer, bir sonraki kulübü olarak Fenerbahçe’yi seçecekti. Aynı yaz içerisinde, Galatasaray’ın Türk basketboluna damga vurduğu “Yenilmez Armada” takımlarına önce oyuncu, sonra koç olarak hizmet veren Samim Göreç de Boğaz’ın diğer yakasına geçiyordu. Tüm bu gelişmelerle birlikte kâğıtlar yeniden karılmış oluyordu. 1954 yılında iki ekip arasında oynanan ikinci karşılaşmada Altan Dinçer’in 28 sayısıyla sahadan 71-61 galip ayrılan Fenerbahçe, böylelikle ezelî rekabette yeni bir sayfa açıyordu.

41

15 Mart 1952 tarihinde 87-41 Galatasaray üstünlüğüyle biten derbide, sarı-kırmızılıların kaptanı Yalçın Granit rakiplerinin toplamı kadar sayıya imza attı. Granit böylece bugün de geçerliliğini koruyan bir rekoru eline geçirdi. 1966’da başlayan deplasmanlı lig tarihinde ise bu rekoru Galatasaray formasıyla eski takımına 40 sayı atmayı başaran Amerikalı Calvin Roberts elinde bulunduruyor. Aynı dönemlerde ülkemizi ziyaret eden Kanadalı Jay Triano’nun 37 sayısı ise Fenerbahçe adına bir rekor...
Deplasmanlı lig tarihinde 48-48'lik eşitlik var

Deplasmanlı lig tarihinde 48-48'lik eşitlik var

© [unknown]

Ezelî Denge

48-48

1966-67 sezonuyla birlikte Ankara ve İzmir takımlarının da katılımıyla birlikte başlayan deplasmanlı lig tarihinde Fenerbahçe ve Galatasaray bugüne dek normal sezon dahilinde toplam 98 kez karşı karşıya geldiler. Bu maçlarda her iki takımın da 48’er galibiyeti bulunuyor. Statü gereği karşılaşmaların beraberlikle sonuçlanabildiği yetmişli yıllarda oynanan maçların iki tanesinde ise takımlar 40 dakika sonunda birbirleriyle yenişememişlerdi.

46

Deplasmanlı lig öncesi tarihlerden kalan bir başka rekor da bugün hâlâ sapasağlam duruyor! Galatasaray’ın efsane oyuncularından “Baba” Özer Salnur, tam 46 derbide sahaya çıkarak bu alandaki rekoru elinde bulunduruyor. BSL tarihinde Galatasaray’a karşı en çok forma giyen Fenerbahçeli oyuncu olma unvanı ise 30 maçla Ömer Onan’a ait.
Ezelî rekabetin tarihinde en çok konuşulan oyuncuların başında, kariyerleri boyunca formalarındaki sarının yanında hem kırmızıyı hem de laciverdi taşıyan isimler gelir.

568

Ezelî rekabetin tarihinde en çok konuşulan oyuncuların başında, kariyerleri boyunca formalarındaki sarının yanında hem kırmızıyı hem de laciverdi taşıyan isimler gelir. Bunlar içinde en başarılı olan basketbolcu ise, Galatasaray-Fenerbahçe maçlarında (205’i Galatasaray formasıyla, 363’ü Fenerbahçe formasıyla olmak üzere) toplam 568 sayıya imzasını atan Hüseyin Kozluca. Pazar akşamı sahaya çıkacak oyuncular içinde ezelî rekabetin her iki tarafını da deneyimlemiş olan tek isim Emir Preldzic.
Son 10 yılda ise başarı ibresi Fenerbahçe'ye döndü

Son 10 yılda ise başarı ibresi Fenerbahçe'ye döndü

© [unknown]

27-15

Ellilerdeki dominasyonunu –eskisi kadar şiddetli olmasa da– altmışlı ve yetmişli yıllara da taşıyan Galatasaray, son 10 yılda ise rekabette bir adım geri atmış gibi görünüyor. Fenerbahçe’nin bu dönemdeki altı şampiyonluğuna yalnızca 2012-13 sezonundaki tek şampiyonlukla cevap veren Galatasaray, son 10 yılda BSL’de oynanan (play-off eşleşmeleri dahil) 42 maçta 15 galibiyet aldı.

%70

Normal sezon maçlarındaki kusursuz denge, play-off eşleşmelerinde Fenerbahçe lehine bozuluyor. 1984-85’te ilk kez lig finalinde karşı karşıya gelen ezelî rakiplerin o ilk buluşmasında seri 2-1 Galatasaray üstünlüğüyle noktalanmıştı. Bu final serisi hâlen Galatasaray’ın Fenerbahçe önünde kazandığı tek final serisi olma özelliğini sürdürüyor. BSL tarihinde iki takım arasında oynanan toplam 10 play-off serisinin 7 tanesinde kazanan Fenerbahçe oldu. Galatasaray’ın mutlu ayrıldığı son play-off serisi için filmi 2002-03 çeyrek finallerine kadar geri sarmamız gerekiyor.
Fenerbahçe, Ülker Sports Arena'da 13-0 üstün

Fenerbahçe, Ülker Sports Arena'da 13-0 üstün

© [unknown]

25

Ezelî rekabetin potalardaki ilk yıllarında halkevlerindeki açıkhava sahalarında oynanan derbiler, ilk kez İTÜ Salonu’nda bir çatı altına girmişti. 30 Aralık 1951’de Galatasaray’ın 66-29 galip geldiği maçla birlikte Spor ve Sergi Sarayı dönemi de başlıyordu. 1992 yılında spor faaliyetlerine kapatılan (şimdiki adıyla İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı) salonda yapılan 108 maç, rekabetin tarihinde önemli bir yeri kaplıyor.
Fenerbahçe-Galatasaray rekabetine ev sahipliği yapan toplam 25 salon arasında Spor Sergi’ye en çok yaklaşan ise 46 maçla bugün hâlen Galatasaray’ın iç saha maçlarını oynadığı Abdi İpekçi Spor Salonu.

13-0

Fenerbahçe’nin bugünkü salonu Ülker Sports Arena’nın ezelî rekabete girişi ise Fenerbahçe taraftarları için “uğurlu” bir gelişme addedilebilir. 30 Aralık 2011’deki 80-79’luk maçtan bu yana Ataşehir’de oynanan 13 maçta da gülen taraf Fenerbahçe oldu.
Ergin Ataman’ın öğrencileri, Pazar günü hem Ülker Sports Arena’da siftahını yapmak için hem de 15 gün önce taraftarları önünde aldığı farklı Euroleague mağlubiyetinin rövanşını almak için sahaya çıkacak. Yazın transfer ettiği oyuncuların bazılarından verim almakta zorlanan ve sezona özellikle Avrupa arenasında kötü bir başlangıç yapan Galatasaray’ın aksine Fenerbahçe’de işler rayına oturmuş gibi görünüyor. Geçtiğimiz haftaki Darüşşafaka Doğuş galibiyeti de bunun bir göstergesiydi hiç şüphesiz. Ancak derbiler için geçerli olan sözü hepiniz biliyorsunuz.
“Derbilerin sonucu önceden kestirilemez.”
Klişe olmasının doğruluğunu gölgelemediği sözlerden biri de bu!
Daha fazlası için: bsl.org.tr

Bu haberin içinde

SPOR TOTO BASKETBOL SÜPER LİGİ

Bu yıl Spor Toto Basketbol Süper Ligi’nin heyecanına RedBull.com sayfalarından katılmaya ne dersin?

TürkiyeTürkiye, Türkiye
Etkinlik Hakkında Bilgi