F1
Bandengids Formule 1: alles wat je moet weten
Hoe duur en complex Formule 1-auto’s ook mogen zijn, zonder banden komen ze nergens. We nemen een duik in de wereld van racerubber.
Er is dit jaar iets bijzonders aan de hand bij de Grand Prix van Monaco. Om meer spanning (en mogelijk chaos) te creëren is een speciale regel ingevoerd die coureurs verplicht om tijdens de race 2 pitstops te maken – en dus 3 bandensets te gebruiken. Wie dit niet doet, krijgt een dikke tijdstraf of wordt zelfs gediskwalificeerd.
Daar blijft het niet bij, want voor de race in Monaco heeft bandenleverancier Pirelli een nieuwe compound meegenomen: de zogeheten C6. Deze zachte band werd voor het eerst in Imola gebruikt. Een uitgelezen kans om meer te weten te komen over de banden in de Formule 1.
Teamwork bij een bandenwissel
© Getty Images / Red Bull Content Pool
Genoeg banden in de Paddock
© Getty Images / Red Bull Content Pool
Wie levert de banden?
Pirelli is sinds 2011 de exclusieve bandenleverancier van de Formule 1. De Italiaanse bandenboer was eerder ook al actief in de koningsklasse van de autosport. Sterker, Pirelli deed vanaf het begin mee, en met succes. Het rubber werd toen vooral gebruikt door Alfa Romeo’s, Ferrari’s en Maserati’s en de legendarische coureurs (Ascari, Fangio, Farina, etc.) die deze wagens bestuurden, behaalden in de periode 1950-59 liefst 41 overwinningen – veruit het meeste van alle bandenleveranciers. Pirelli leverde later, in de jaren tachtig en negentig, opnieuw banden aan F1-teams.
De Formule 1 heeft sinds haar oprichting verschillende bandenleveranciers gekend, namelijk:
- Avon
- Bridgestone
- Continental
- Dunlop
- Englebert
- Firestone
- Goodyear
- Michelin
- Pirelli
Sommige van deze fabrikanten hebben het in bepaalde periodes tegen elkaar opgenomen in zogeheten ‘bandenoorlogen’. De bekendste en meest recente bandenoorlog vond van 2001-06 plaats tussen Bridgestone en Michelin. De leveranciers gingen tot het uiterste om ‘hun’ F1-teams te helpen winnen. Dit leidde soms tot bizarre en controversiële situaties zoals ‘Indygate’ in 2005, waar uiteindelijk alleen de 3 teams met Bridgestone-banden deel konden nemen aan de race.
Pirelli levert sinds 2011 de banden aan Red Bull Racing
© Getty Images / Red Bull Content Pool
Wat voor banden worden er in F1 gebruikt?
Formule 1-auto’s rijden sinds de invoering van het huidige technisch reglement in 2022 met 18-inch wielen. De banden zijn een stuk groter dan de 13-inch wielen die voorheen werden gebruikt. Coureurs hebben tijdens een raceweekend de keuze uit 5 soorten banden. De verschillende bandensoorten zijn van elkaar te onderscheiden door hun eigen kleur op de wang (de zijkant) van de band.
- Zacht (rood): De zachte band biedt het meeste grip. Het is dus de snelste band, maar het nadeel is dat het rubber ook het snelst slijt. Je kunt de zachte band slechts een beperkte tijd gebruiken voordat andere compounds het beter doen. De zachte band is daarom ideaal voor de kwalificatie, maar wordt meestal liever vermeden tijdens de race.
- Medium (geel): De medium band zit tussen de zachte en de harde band in en biedt daarmee een compromis tussen snelheid en duurzaamheid. Deze band wordt eigenlijk elke race wel gebruikt door iedere coureur. De medium kan ook handig zijn in de kwalificatie voor snelle coureurs die zo veel mogelijk setjes van de zachte band proberen te sparen.
- Hard (wit): De harde band gaat het langst mee van alle bandensoorten. Dit rubber kan over een vliegende ronde wel een seconde (of meer) langzamer zijn dan de zachte band, maar slijt minder dan zachte en medium banden en is daarom ideaal voor de race. Waaghalzen en bandenfluisteraars die achteraan moeten starten, proberen soms bijna de hele race op de harde band te rijden in een poging punten te scoren.
- Intermediate (groen): De intermediate band is een band die wordt gebruikt bij regenachtige omstandigheden. Hij voert genoeg water af om grip te bieden op een nat wegdek, maar de coureur moet er wel voor werken. Zoals de naam verklapt zijn intermediates een soort ‘tussenin-band’. Hij doet het goed bij wisselende omstandigheden, op een opdrogende of steeds natter wordende baan.
- Full wet (blauw): De full wet band wordt gebruikt als er écht heel veel water op de baan ligt. Het probleem is dat races bij zulke omstandigheden tegenwoordig meestal worden stilgelegd vanwege de veiligheid. Full wets zien we daarom zelden nog in actie.
Coureurs moeten tijdens een race tenminste twee verschillende compounds gebruiken. Doen ze dit niet, dan volgt een straf. Daarnaast zijn ze verplicht om één specifieke compound (bijv. medium of hard) te gebruiken tijdens de race.
Welke bandencompounds zijn er en wat betekenen ze?
Er zijn dus 5 bandensoorten in de Formule 1, maar daarmee zijn we er nog niet helemaal. De zachte, medium en harde banden die Pirelli naar een Grand Prix meeneemt, zijn namelijk niet altijd hetzelfde. Pirelli heeft 6 verschillende compounds van haar ‘slicks’ (gladde banden die gebruikt worden bij droog weer). Voor iedere race bepaalt Pirelli welke bandencompounds het beste bij het circuit passen. Die keuze wordt gemaakt aan de hand van onder andere het klimaat en de eigenschappen van het circuit.
De droge bandencompounds van Pirelli worden aangeduid als C1, C2, C3, C4, C5 en C6. Hoe het werkt is simpel: het laagste getal wijst op de hardste band en hoogste getal op de zachtste. Per race kiest Pirelli drie opeenvolgende compounds uit, bijvoorbeeld: C1, C2 en C3 voor een circuit met hoge slijtage; of C3, C4 en C5 voor een circuit met relatief weinig slijtage.
Compounds
© Pirelli Media
Het is niet makkelijk om de juiste bandencompounds te kiezen. Idealiter slijten de banden tijdens de race genoeg om het spannend, maar ook veilig te houden. Als de banden het te makkelijk volhouden, kan een coureur met twee vingers in zijn neus naar de streep rijden. Zijn de banden niet opgewassen tegen de ‘stress’ van het circuit, dan kunnen ze te snel kapot gaan en is het gevaarlijk.
De C6 is de nieuwste compound in het arsenaal van Pirelli. Deze compound debuteerde in Imola en werd door Max Verstappen gebruikt om zijn vierde opeenvolgende overwinning op het Italiaanse circuit te behalen. De C6-band wordt tevens in Monaco gebruikt en zal later in het seizoen opnieuw worden ingezet, voornamelijk op stratencircuits.
Hoeveel banden krijgt een F1-coureur tijdens een raceweekend?
Hoeveel banden Pirelli meeneemt voor een F1-team is afhankelijk van het soort raceweekend. Tijdens een normale Grand Prix krijgen teams 13 sets banden voor droog weer, 4 sets intermediates en 3 sets full wets. De teams mogen zelf kiezen hoeveel sets zachte, medium en harde banden ze ontvangen. Dit vormt onderdeel van de strategische plannen voor het weekend.
De teams krijgen minder banden voor een ‘sprint’-weekend, namelijk 12 sets. In dat geval krijgen teams bovendien standaard 2 sets harde banden, 4 sets mediums en 6 sets zachte banden. Daarnaast ontvangen ze 5 sets intermediates en 2 sets van de full wet banden.
