Music
De Nederlandse dj’s die heel Azië kent, maar jij (waarschijnlijk) nog niet
Wist je dat ons dj-erfgoed groter is dan de kaskrakers van Martin Garrix, Hardwell en Tiësto? Sterker nog: er is een heel leger dj’s uit op werelddominantie die je niet zo gauw op de radio hoort.
Groter dan kaas
In 2020 is de Nederlandse dance-industrie 150 miljoen euro waard. Daarmee is elektronische muziek in 30 jaar tijd ons belangrijkste exportproduct geworden. Geloof het of niet, Nederlandse dance is groter dan tulpen of kaas. Het internet vraagt zich af of er soms een geheime dj-school in ons kikkerlandje staat, want in dé top 100 meest populaire dj’s ter wereld staan zes Hollanders.
Wie deze charts níet aanvoeren, maar stiekem wel fors bijdragen aan de status van onze dj-muziek in het buitenland, zijn de Soundcloud-producers, of de producers die opgepikt werden op Soundcloud. Net als de grote EDM-sterren worden zij veel vaker geboekt in het buitenland dan in Nederland. En net als hun voorgangers spelen ze aan de andere kant van de oceanen het ene na het andere festival plat, zijn ze een voorbeeld voor jongens en meisjes die thuis beats maken en staan pop, r&b- en hip hop sterren in de rij om samen te werken.
Soundcloud producers
Soundcloud zag in 2008 het levenslicht als een digitale dienst voor artiesten om hun muziek te verspreiden. Al snel stapten veel makers over van het minder gebruiksvriendelijke MySpace. Het -toen nog- wetteloze Soundcloud maakte het mogelijk voor dj’s om hun mixtapes te delen, zonder dat ze toestemming van de originele artiest nodig hadden. Producers als Kaytranada, Yung Lean, PC Music, BADBADNOTGOOD en Boots braken er door. Kaytranada’s housey bass remixen van vintage r&b meezingers gingen binnen no time viraal en hij brak daarmee een lans voor andere soultronic dj’s en producers.
The next episode
De Canadese Kaytranada was niet de enige die vanuit de kelder van z’n ouders wereldfaam verwierf. Overal ter wereld begonnen producers hun tracks te delen. In 2015 uploadde de jonge producer Han Solo een EDM-remix van Dr. Dre’s hip hop klassieker The Next Episode. Vanuit zijn kamertje in Zoetermeer zag hij hoe het nummer ontplofte in Amerika. Zijn track werd gedraaid op grote festivals en in clubs en drie jaar later stond hij als enige Nederlander op Coachella in een overvolle tent.
FS Green brak in 2016 internationaal door na een samenwerking met Major Lazor en een Boiler Room optreden. Ook Jarreau Vandal kroop achter de Boiler Room draaitafels. In datzelfde jaar vloog hij ineens van land naar land om shows te spelen en kreeg zijn muziek miljoenen plays. Even daarvoor had hij werk uitgebracht op het L.A. label Soulection, dat vooral op Soundcloud een grote aanhang had. Zijn Vandalized edits zijn inmiddels een begrip onder left-field elektronische bass lovers. En ook de edits van Full Crate, SIROJ, Wantigga en andere Nederlandse dj’s en producers bereikten steeds vaker headphones en dansvloeren in de verste oorden.
Bootleg remix
De Soundcloud-edit was geen nieuwe uitvinding en heet in vaktermen een bootleg remix. Dit is een bewerking van een track die al helemaal af is, en waarbij de producer niet beschikt over de vocalen en andere elementen van de track. Iedereen kan zo’n remix dus maken. Han Solo had geen toestemming van Dr. Dre voor de remix, en maakte dus een bootleg edit.
De eerste bootleg remix was een experimentje van King Tubby, een dubmaster en engineer uit Jamaica. Door effecten als galm, vertraging en echo transformeerden hij en zijn tijdgenoten in 70s (Lee Perry, King Jammy e.v.a.) Amerikaanse soul en r&b-platen in dub en dancehall. Deze speelden ze vanaf dikke soundsystems. Een mc ‘rapte’ live over de dubs en locals gingen tot in de vroege ochtend tekeer.
De gebruiksvriendelijkheid van Soundcloud was instrumentaal voor de enorme comeback van bootleg remixen, en heeft ertoe geleid dat elke slaapkamerremix in potentie in een mum van tijd een club-banger kan worden.
Inmiddels heeft iedere dj in Nederland zijn eigen folder vol met club-edits. Net als de Jamaicaanse pioniers blazen de dj’s zo grijsgedraaide platen nieuw leven in, al is de remix op Jamaica eigenlijk uit noodzaak geboren. Op het eiland was als gevolg van de economische crisis in de jaren 70 een tekort aan dubplates, en dus werden bestaande platen gebruikt. Daarnaast was het een statement van de arbeidersklasse die zich keerde zich tegen de elitaire Amerikaanse r&b en jazz die de radio domineerde.
Dutch House
Het viralgevoelige karakter van Soundclouds was dus een katalysator voor het succes van veel genre-surfende dj’s. En de Jamaicaanse dubplate-cultuur een inspiratie. Maar elke Nederlandse dj is schatplichtig aan de pioniers van onze dancescene. Dimitri, Joost van Bellen, Dj Tiësto, Armin van Buuren en de anderen die er vroeg bij waren: zij hebben de dj-cultuur wereldwijd opgebouwd en zij zijn er debet aan dat de lat nu enorm hoog ligt.
Daarnaast is deze generatie remix-koningen niet de eerste in Nederland die uiteenlopende stijlen als hip hop, bass en dance wist samen te brengen. Hardwell, Afrojack en Chuckie behoren tot de bekendste dj’s wereldwijd. Zij draaiden in hun begindagen bubbling, en hadden net als heel veel producers ook wortels in de hip hop. We hebben het over de jaren 1988 tot begin jaren 90. Het was de tijd dat hiphouse opkwam in Europa, en zelfs in de harde housestyles van o.a. Speedy J en PraghaKhan zaten hip hop invloeden, getuige de vele samples en breakbeats. De voornoemde dj’s creëerden de eclectic Dutch house sound die later de grondslag zou vormen voor de EDM uit de VS. En in de jaren 90 was de crossoverstijl Eurodance een geliefd exportproduct. Acts als 2 Brothers on the 4th Floor en 2 Unlimited namen de Europese hitlijsten toen al over, en hun werk werd bekroond met tal van (pop)prijzen).
De toekomst
Waar de eerder genoemde Soundcloud-producers hun carrière mede door de dienst een vlucht zagen nemen, zijn ze de status van Soundcloud-producer inmiddels allang ontgroeid. Samen met opkomende namen als CHAMOS en JAEL vertegenwoordigen zij een generatie artiesten die de wereld laat horen hoe veelzijdig, genre-overstijgend en inventief de Nederlandse dj-scene is. Zij zorgen daarmee voor een sterke merkextensie van het bekende exportproduct. Hoewel zij misschien nooit de top 10 meest populaire dj’s ter wereld halen, is die bijdrage van onschatbare waarde voor onze muzikale erfenis.