RALLY RAID
Dakar Rallisi'nde işler nasıl ve kimler sayesinde yürüyor?
Dakar Rallisi'ndeki her takımın arkasında, 7/24 ve ekstrem koşullarda çalışan bir teknisyen, pilot, koordinatör ve şoför ordusu bulunur. Bu, ekranda asla görmediğiniz insanların hikâyesi...
Dakar Rallisi her yıl daha da büyüyor. 69 ülkeden 812 sürücü, toplam 325 araçla Suudi Arabistan'ın çöllerini ve dağlarını aşarak 7.999 kilometre yol kat ediyor, hayatlarının en zorlu iki haftasını yaşıyor.
Bu sadece motor sporlarının en zor rallisi değil, aynı zamanda büyük bir macera. Sürücüleri doğru rotada tutmak ve güvende olmalarını sağlamak ise perde arkasında çalışan devasa bir destek ekibi gerektiriyor. Dakar Rallisi'ndeki en havalı işlere göz atmak için kamp alanında (bivouac) kısa bir tura çıkalım.
01
Helikopter Kamera Operatörü
Araçların çöl kumullarını yara yara geçerken ya da dağ geçitlerinde süzülürken görülen muhteşem hava çekimleri, yetenekli kamera operatörlerinden ve helikopter pilotlarından oluşan bir ekibin eseri.
Kameraman Eric Visier, Dakar Rallisi'ni 30 yılı aşkın süredir havadan çekiyor. Avrupa ve Afrika'daki orijinal Paris-Dakar'dan başlayarak, Güney Amerika'ya ve şimdi de Suudi Arabistan'a uzanan dört kıtada inanılmaz hava görüntüleri kaydetti: "Ekstrem koşullarda çalışmak üzere eğitimliyim, bu yüzden sürekli formda kalmamız ve çok farklı şartlarda uçmaya hazır olmamız gerekiyor."
Bir helikopter Kevin Benavides'i Rubülhali Çölü'ne kadar takip ediyor
© DPPI / Red Bull Content Pool
"Dakar'daki işimde en çok neyi seviyorum? Tabii ki çölde uçmayı!" diye ekliyor Eric: "31 Dakar'dan sonra bile hâlâ küçük bir çocuk gibiyim. Gerçekten bayılıyorum."
Eric için işin önemli bir kısmı da takımın parçası olmak. Onun konumundaki biri bir pilotla ve bir gazeteciyle birlikte çalışıyor. Eric'in ekibindeki muhabir ise eski bir Dakar şampiyonu ve aynı zamanda kayak efsanesi olan Luc Alphand: "Dakar çok farklı. Elbette değişti ama hepimiz değişmedik mi?" diye devam ediyor Eric: "Eskiden daha küçüktü, ekip daha küçüktü. Daha az sürücü vardı. Her şey değişiyor ve Dakar da değişti, umarım ve bence iyi yönde."
02
Lastik Teknisyeni
Lastikleri bitti ve Mitch Guthrie Jr, yeni lastikler için durdu
© Flavien Duhamel/Red Bull Content Pool
Dakar, lastikleri adeta yutar. Araçlar Suudi Arabistan'ın keskin kayalıklarında o kadar çok lastik parçalıyor ki bu yılki organizasyonda ekstra servis alanları bulunuyor. En uzun kuyruklar yeni lastikler ve köpükler için oluşuyor, bu karmaşayı yönetmek Stéphane Boudet gibi isimlere düşüyor. BF Goodrich ekibi, günde yaklaşık 250 lastik değiştiren 24 saatlik bir atölye işletiyor ve bu da Dakar Rallisi boyunca toplamda 3.200 lastik anlamına geliyor.
Lastik çadırlarında çalışan ekipler, ikişer kişilik üç takıma ayrılıyor: İki teknisyen lastikleri janttan gevşetip çıkarıyor, iki kişi eski lastikleri söküp yeni lastikleri takıyor, iki kişi de lastikleri doğru basınca kadar şişiriyor. "Biz yarışı hiç görmeyiz, sadece lastikleri." diyor Stéphane.
03
Kamp Aşçısı
Bivouac; takımların, ekiplerin, gazetecilerin ve destek personelinin evi. Bu insanların hepsinin operasyonun devam edebilmesi için günde üç öğün beslenmesi gerekiyor. Organizatörlerin sunduğu yemekler var ama bazı takımlar kendi aşçılarını getiriyor. "Yaklaşık 100 öğün yemek ve 15 kahvaltı servis ediyoruz." diyor Team Rebellion'ın aşçısı Stéphane Goubin. 3T by Stef isimli yemek kamyonundan çalışarak siparişe göre enfes yemekler hazırlıyor. "Takımı gerçekten dinliyoruz. Sonra kasabaya gidip malzemeleri alıyoruz. Bazen ihtiyacımız olanı buluyoruz, bazen bulamıyoruz."
"Ama tamamen ütopik şeyler yapmaya çalışıyoruz. Mesela balık. Çölün ortasında yemek için. Bu sabah trüflü çırpılmış yumurta yaptım."
Bir römorktan çalıştığı zorlu ilk yılın ardından Stéphane, kamyonunu çölün ekstrem koşullarına uyarladı ki bu iyi olmuş çünkü İsviçreli şef üç hafta boyunca, çoğu zaman 28°C ortam sıcaklığında yemek pişiriyor ve sonra bir sonraki kamp alanına ulaşmak için binlerce kilometre yol yapıyor. "Harika, her seferinde yaklaşık yedi bin kilometre yapıyorum; yemek pişirmek, kahvaltı hazırlamak, araç kullanmak ve biraz dinlenmeye çalışmak. Duruma uyum sağlıyor ve önceden plan yapıyorum."
04
Süspansiyon Teknisyeni
Dania Akeel, Suudi Arabistan'daki Dakar Rallisi'nde kum püskürtüyor
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Süspansiyon üreticisi Reiger, fabrika takımlarıyla ya da özel katılımcılarla yarışan Dakar ekipleri için hasar gören amortisörleri onarmak üzere özel bir servis kamyonu işletiyor.
"Buradaki en iyi sürücülerle çalışma şansım oluyor." diyor teknisyen Ruben Koskamp: "Birçok takım bizim amortisörlerimizi kullanıyor, bu yüzden tüm takımları görüyoruz. Sürücülerden geri bildirim alıyoruz, etapta neler yaşadıklarını dinliyoruz. Aslında insanlarla bu kadar yakın çalışmak işin en güzel yanı."
Reiger servis kamyonu 2025'te Dakar'daki ilk görevine çıktı ve dört özel çalışma kabinine sahip. "Bize hem sıcak hem de çok temiz, tozdan ve rüzgârdan uzak bir alan sağlıyor. Sadece yağ değişimi değil, daha büyük işler de yapabiliyoruz. Yani herkese her türlü sorunda yardımcı olabiliyoruz."
Ruben, basit bir yağ değişiminden komple bir süspansiyon sisteminin yeniden inşasına kadar her şey üzerinde çalışabiliyor ve çoğu zaman Dakaristler'in kamp alanına dönmesinden çok sonra, gecenin ilerleyen saatlerine kadar iş başında oluyor. Uzun saatlere ve yorucu işe rağmen Ruben bunu başka hiçbir şeye değişmezdi: "Burada herkes kazanmak istiyor ve bu insanların arasında olmak Dakar'daki en iyi deneyim. Buraya dönmeyi sevmemin sebebi de bu."
05
PCO Koordinatörü
Sentinel
© RedBull.com
Dakar'daki yarış kontrolü -PCO- ralliye dahil olan herkesin güvenliğini ve lojistiğini yönetir; sürücüler, destek ekipleri ve gazeteciler. Quentin Potherat için bu, herkesin kamp alanında bulunan kontrol merkezindeki ekiplerle ve Paris'teki özel ekiple bağlantıda olmasını sağlamak demek.
Tüm Dakar araçları, günlük yol notlarını ve yönlendirmeleri sağlayan gelişmiş takip cihazları ve GPS sistemleri ile donatılmıştır. Bu sistemler ayrıca 26 kişilik PCO ekibinin araçların ilerleyişini izlemesine olanak tanır.
Eğer biri arıza yaparsa yarış kontrolüyle iletişime geçebilir ve yardım gönderilir. Paris'teki ekip, sahadaki sürücülerle doğrudan konuşabilir ve Suudi Arabistan'daki ekibin destek önceliklerini belirlemesine yardımcı olur. "Durmuşlar mı? Yardıma mı ihtiyaçları var? Gün boyu takip edilmeleri mi gerekiyor? Sabah çıkan herkesin gece geri dönmesini sağlıyoruz." diyor Quentin.
Bir etapta kaza olursa yardımın hızla ulaşmasını sağlamak için otomatik bir alarm devreye girer. "Bir günde 10 alarm mı alacağız, hiç alarm mı gelmeyecek ya da aynı anda üç-dört alarm mı olacak, asla bilemeyiz. Üç farklı noktada helikopterlerle ilgilenmek, üç durumu aynı anda yönetmek zor olabilir. Ama baskıyla başa çıkmak ve doğru zamanda doğru çözümü bulabilmek harika bir duygu."
Carlos Sainz, Dakar Rallisi sırasında bazı onarımlar yapmak zorunda kaldı
© Frederic Le Floch/DPPI/Red Bull Content Pool
06
Otobüs Şoförü (Medya Taşımacılığı)
Thierry Dudouet, işinin pek heyecanlı olmadığını söyleyecek ilk kişi olur ama bu iş hayati öneme sahip. Herkes durduğunda o çalışır, yorgun gazetecileri bir kamp alanından diğerine otobüsüyle taşır.
"Gündüz herkes yarışa odaklanırken ben bekler ve dinlenirim, sonra gece bir sonraki kamp alanına doğru yola çıkarız."
Bu sıradan bir otobüs değil; gazetecilerin dinlenebilmesi için, uyku trenlerindeki gibi bölmelerle donatılmış. Thierry ise gece boyunca sakin ve güvenli bir sürüşle kilometreleri ardı ardına kat eder. Otobüs şoförlerine selam olsun.
07
Süpürücü Kamyon Şoförü
Süpürücü kamyon, Dakar Rallisi'nin neredeyse efsanevi unsurlarından biridir. Görevi, parkurda kalan yarışmacıları ve bozulan araçları kurtarmaktır. "Benim işim, maalesef parkurda zor durumda kalan sürücüleri almak ama aynı zamanda onlara yardım etmek, su ve yiyecek götürmek, onları sıkıntıdan çıkarmak." diyor Pascal: "Her şeyden önce, herkesin özel etaptan çıkmasını sağlamak."
Kum denizinde bir cankurtaran teknesi kullanır gibi kamyon süren Pascal için işin özü insanlara yardım etmek. "Destek kamyonunun en özel yanı insani tarafı; gerçekten zor durumda olan ve yardıma ihtiyaç duyan insanlarla kurulan bağ."
Süpürücü kamyon hakkında daha fazlası için aşağıdaki 2015 Dakar Rallisi videosunu izle:
2 dakika
To the rescue: The Dakar rally sweeper team
When it all goes wrong at the Dakar, meet the men who come to the rescue.
Modern Dakar, dünya standartlarında takip teknolojisi ve güvenlik seviyelerine sahip olsa da Pascal, kurtardığı ve hayatlarından endişe eden yarışmacılarla çok duygusal anlar yaşamış. "Birkaç yıl önce Dakar Rallisi'nde, yarışı bırakan sürücülerintek seçeneği destek kamyonunu beklemekti, bazen iki ya da üç gün boyunca."
"Tamamen kaybolmuş, saatlerce ne yapacağını bilemeyen bir ikiliyle karşılaştık. Nerede olduklarını, nasıl çıkacaklarını bilmiyorlardı. Onları aldık ve duygulanarak kollarımıza sarıldılar. Kayboldukları, suları olmadığı ve hiçbir şeyleri kalmadığı için öleceklerini düşünüyorlardı. Onları kurtarmaya geldiğimizde bu büyülü bir andı."