F1
F1 Terimleri Sözlüğü
Yeni başlayanlar için şikan, downforce ve halo gibi Formula 1 terimlerinin açıklamaları Red Bull'da!
Formula 1 dünyanın en popüler motor sporu branşlarından biri, belki de birincisi. Milyonlarca insan tarafından takip edilmesine rağmen F1 dünyasındaki bazı terimler sadece yeni izleyiciler değil, sıkı takipçiler tarafından dahi bilinmiyor. Hem F1’e yeni başlayanlar, hem de bilgilerini tazelemek isteyenler için F1’deki terimlerin ne anlama geldiğini sıraladık. Son bölümde ise F1 yarışlarında kullanılan bayrakların ve lastiklerin detaylarını bulacaksın.
4 dakika
En Hızlı İstanbul Turuna Hazır mısın? Kemerini Bağla!
İstanbul'u bir günde gezmek mümkün mü? Pierre Gasly ve Alex Albon için evet.
01
F1 Terimleri
Aerodinamik
Formula 1 araçlarının üstündeki ve etrafındaki hava akışını inceleyen tasarım anlayışı.
Apeks (Apex)
Pilotların virajları ideal yarış çizgisi üzerinden geçmeyi amaçladıkları orta nokta.
Blokaj
Pilotların ideal fren noktasını kaçırıp sert fren yapmaları sonucu lastiklerin kilitlenmesi durumu.
Çakıl Havuzu
Araçların pistten çıktıktan sonra bariyerlere çarpmasını engellemek için oluşturulan hız düşürücü alan.
Downforce (Yere Basma Kuvveti)
Araçların ileriye doğru giderken maruz kaldığı ve yere doğru uygulanan aerodinamik kuvvet. Bu kuvvet, araçların çekiş gücünü ve virajlardaki yol tutuşunu iyileştirmek için kullanılır.
DRS
Drag Reduction System (Sürüklenmeyi Azaltıcı Sistem) kısaltması olan DRS, araçların arka kanadındaki parçanın açılarak yere basma kuvvetini azaltmasını ve ekstra hız kazanmasını sağlayan sistemdir. DRS’i kullanabilmek için öndeki araç ile mesafenin 1 saniyenin altında olması gerekir.
ERS
Energy Recovery System (Enerji Geri Kazanım Sistemi) kısaltması olan ERS, araçların ortaya çıkan atık ısı enerjisini ve atık kinetik enerjiyi geri kazanarak ekstra hız kazanmasını sağlayan sistemdir.
Downforce, çekiş gücünü ve yol tutuşunu iyileştirmek için kullanılır.
© Red Bull Content Pool
FIA
Uluslararası Otomobil Federasyonu’nun kısaltması. (Federation Internationale de l'Automobile)
Formasyon Turu
Yarış başlamadan hemen önce araçların pistte attıkları bir turluk periyot. Bu süreç genellikle lastik ısıtmak için kullanılır.
G-Force (G kuvveti)
Araçların yüksek miktarda hız ve yön değişikliği yapması sırasında pilotların maruz kaldığı, yerçekimi kuvvetine eşdeğer fiziksel kuvvet.
Grid
Sıralama turu seansı sonucuna göre araçların yarış öncesinde sıralandıkları alan.
Güvenlik Aracı
Yarış sırasında yaşanan bir problem nedeniyle pit bölgesinden çıkış yapan ve araçların yavaş şekilde takip etmesi gereken otomobil.
Halo
Özellikle gelebilecek yabancı cisimlere karşı pilotları korumak amacıyla kokpitin hemen üstünde bulunan, halka şeklindeki parça.
Hava Koridoru (Slipstream)
Araçların sürtünmeyi azaltmak ve ekstra hız kazanmak için öndeki araca olabildiğince yaklaştığı alan.
2018 yılından beri kullanılan Halo birçok ciddi yaralanmayı önledi.
© Red Bull Content Pool
Kerb
Virajların iç ve dış kısımlarında bulunan, pilotların yavaşlamalarını ve pist sınırları içerisinde kalmalarını amaçlayan tümsek kısım.
Kokpit
Şasinin pilotları içine alan kısmı.
Padok
Takımların tüm ekipmanlarının ve konaklama birimlerinin yer aldığı özel alan.
Parc ferme
Araçları sıralama turu ve yarış seanslarından sonra koruma altına alan, bu süreçte takım üyelerinin dahi araçlara erişimine izin vermeyen “kapalı park” kural.
Pit Duvarı
Takım sahibi, yöneticisi ve mühendislerinin yarış boyunca hazır bulunduğu, yarışa dair verileri monitörlerden izlediği ve pilotlarla iletişime geçtiği bölüm.
Pit Stop
Araçların yarışlar sırasında lastik değiştirme ve benzeri sebeplerle takım garajına yaptığı kısa süreli ziyaret.
Pole Position
Yarışa en önde başlamak için sıralama turu seansında en iyi zamanı elde ederek kazanılan pozisyon.
Kerb'ler pilotların yavaşlamaları gereken tümsekler.
© Red Bull Content Pool
Sektör
Pilot ve araç performansını zaman olarak daha iyi takip edebilmek için belirlenen pistin üçte birlik bölümü.
Spin
Araçların pilot hatası, hava ya da zemin şartları nedeniyle kontrolden çıkarak kendi etrafında dönmesi durumu.
Şasi
Araçların motorunun ve süspansiyonlarının bağlı olduğu ana parça.
Şikan (Chicane)
Pistlerdeki uzun düzlüklerin sonunda araçların yavaşlaması için oluşturulmuş bir dizi sert viraj.
Takım Emirleri
Takımların yarışın ya da şampiyonanın gidişatına bağlı olarak fayda sağlamak için yarış sırasında pilotlarına verdiği direktifler.
Telemetri
Mühendislerin üzerinde çalışabilmeleri için araca dair tüm teknik verilerin bilgisayarlara aktarıldığı sistem.
Tork (Torque)
Temelde motorun döndürme kuvvetini ve esnekliğini ifade eder. Torkun fazla olması, motor gücünden daha fazla yararlanılmasını ve bazı pistlerde daha hızlı gidilmesini sağlar.
Araçlara dair tüm teknik veriler telemetri ekranından takip edilebiliyor.
© Red Bull Content Pool
02
F1 Bayrakları ve Anlamları
Sarı Bayrak
Pistte tehlike arz eden bir durum olduğunda pilotların yavaşlamaları ve durmaya hazır olmaları için gösterilir.
Kırmızı Bayrak
Pistte ciddi bir durum olduğunu ve seansın durdurulduğunu bildirmek için gösterilir.
Yeşil Bayrak
Sarı bayrak gösterilmesine sebep olan durumun ortadan kalktığını ve normal yarış koşullarına dönüldüğünü bildirmek için gösterilir.
Mavi Bayrak
Yarışta oldukça geride kalan ve rakiplerinden tur farkı yemek üzere olan pilotlara yol vermeleri için gösterilir.
Siyah - Beyaz Parçalı Bayrak
Sportmenlik dışı davranış sergileyen pilotlara uyarı amacıyla gösterilir.
Siyah Bayrak
Ciddi bir kural ihlali yapan pilotlara diskalifiye edildiklerini bildirmek için gösterilir.
Turuncu Daireli Siyah Bayrak
Mekanik sorun yaşayan pilotlara pit'e dönmeleri gerektiğini bildirmek için gösterilir.
Damalı Bayrak
Yarışın tamamlandığını bildirmek için gösterilir.
Sarı - Kırmızı Çizgili Bayrak
Pistin herhangi bir sebeple (su, yağ, ufak araç parçaları) kaygan olduğunu bildirmek için gösterilir.
Hay aksi! Bu video şu an kullanılamıyor.
03
F1 Lastik Türleri ve Özellikleri
C1 (Hamur 1)
F1 araçlarında kullanılan en sert lastiktir ve yanaklarında beyaz çizgi yer alır. Hızlı virajlar, aşındırıcı yüzeyler ve yüksek sıcaklığa sahip zeminler için idealdir.
C2 (Hamur 2)
Sert ve çok yönlü bu setteki lastiklerin yanaklarında beyaz ve sarı çizgi yer alır. Süratin, sıcaklığın ve lastiğe binen enerjinin yüksek olduğu pistlere uygundur.
C3 (Hamur 3)
Performans ve dayanıklılık arasındaki dengeyi sağlar. Beyaz, sarı ve kırmızı çizgili yanaklara sahip bu set, zorlayıcı pistlerde yumuşak hamur olarak tercih edilir.
C4 (Hamur 4)
Keskin ve bol virajlı pistlerde tercih edilen bir settir. Sarı ve kırmızı çizgili yanaklara sahip bu set, hızla ısınıp kısa sürede performans verse de kısa ömürlüdür.
C5 (Hamur 5)
F1 araçlarında kullanılan en yumuşak lastiktir ve yanaklarında kırmızı çizgi yer alır. Yüksek düzeyde tutuş gerektiren pistlerde yüksek hızlara ulaşma imkanı verir.
Intermediate Green
Su birikintilerinin olmadığı, ıslak ve kurumakta olan zeminlerde kullanılır. Bu setteki her bir lastik, 300 km hızla giderken saniyede 30 litre su atabilir.
Wet Blue
Su birikintilerinin olduğu ve yağışın devam ettiği yarışlarda kullanılır. Bu setteki her bir lastik, 300 km hızla giderken saniyede 85 litre su atabilir.
